ج- گل:

گل آذین در آفتابگردان از نوع کلاپرگ capitulum     می باشد که مخصوص خانواده Astrceae     بوده و طبق نامیده می شود. قطر طبق بین 10-75 سانتیمتر متغیر می باشد.

  در مرحله ی گلدهی طبق دارای دو نوع گل می باشد:

1-    گل های کناری یا گل های زبانه ای( Ray flowert  )

2-    گل های مرکزی یا میله ای یا لوله ای(Disk   flower  )

گل های کناری:

در محیط خارجی طبق به تعداد یک یا دو ردیف قرار داشته و مرکز از 100 عدد تجاوز نمی کند. این گل ها اغلب زرد رنگ بوده و از سه گلبرگ تشکیل شده اند که به علت نداشتن بساک و عدم کلاله عقیم و نازا می باشد و عمدتاً برای جلب حشرات مورد استفاده قرار می گیرند.

گل های مرکزی:

از تلفیق 5 گلبرگ تشکیل شده اند که تعداد 5 پرچم را پوشش می دهند.این گل ها دارای تمامی ارگان های جنسی می باشند ولی کاسبرگ ندارند. برحسب قطر طبق تعداد گل های مرکزی بین 800 تا 4000 متغیر است.

د- بذر:

بذر آفتابگردان فندقه بوده که آکن(Achene  )نامیده می‌شود. در بذر آفتابگردان پوسته دانه و میوه یکی شده که پریکارپ(Pericarp  )نامیده می‌شود. پریکارپ در بر گیرنده جنین(Embyo  )  و برگ‌های اولیه(Colyledon  )  تکامل یافته و گوشتی شده می‌باشد. برگ‌های اولیه حاوی روغن و پروتئین به عنوان مواد ذخیره‌ای می‌باشد. ارقام زراعی آفتابگردان دارای دو تیپ روغنی و آجیلی می‌باشند که وزن هزار دانه‌ انواع روغنی بین     40 تا 120 گرم و انواع آجیلی بین 100 تا 200 گرم و حتی بیشتر متغیر است.آفتابگردان دارای دو نوع تیپ زراعی می باشد:

الف) تیپ روغنی: در این تیپ نسبت مغز به کل فندوقه 70 تا 80 درصد برآورد می گردد. درصد روغن در بین گروههای این تیپ بین 42 تا 52 درصد متغییر می باشد وزن صد دانه بین 4 تا 12 گرم است و به منظور روغن کشی مورد استفاده قرار می گیرد.

ب) تیپ آجیلی: در این تیپ درصد روغن کمتر از 30 درصد می باشد ولی درصد پروتئین بالایی دارد. وزن صد دانه بین 10 تا 20 گرم و حتی بیشتر متغییر است و به منظور مصرف آجیلی مورد استفاده قرار می گیرد.

ر- برگ:

برگ ها کم و بیش قلبی با حاشیه مضرس و دندانه دار می باشد.. برگ ها نیز همانند ساقه از کرک های زبر و خشن پوشیده شده اند. تعداد برگ ها بسته به تیپ 7 تا 40 برگ متغیر می باشد. برگ ها دارای دمبرگ گوشتی و دراز بوده که با پیشرفتی به انتهای ساقه از طول آنها کاسته می شود. بزرگترین برگ ها در محدوده ی وسط ساقه قرار دارند که 60 الی 70% سطح فتوسنتز جاری و نیاز مربوط پر شدن دانه ها را به خود اختصاص می دهند برگ های کوتیلدونی به صورت متقابل (روبروی هم) می باشند در صورتی که برگ های بعدی به صورت متناوب در روی ساقه ظاهر می شوند.

 ارقام زراعی آفتابگردان:

    1 ) ارقام سنتتیک          2 ) ارقام تجاری           3 ) ارقام هیبرید

ارقام سنتتیک نسبت به ارقام تجاری عملکرد و درصد روغن بیشتری دارند ارقام هیبرید بسیار پر محصول بوده و نسبت به سایر ارقام درصد روغن بیشتری دارند از ارقام هیبرید ایرانی میتوان به آذرگل / گلشید / گلدیس و از هیبریدهای خارجی به 52 و 53 رومانی اشاره کرد. اکثریت ارقام مورد کشت در ایران و تقریبا در دنیا ارقام تجاری اند. چرا که تهیه بذر این ارقام ساده و ارزان می باشد. نظیر رقم رکورد یا رقم آرماویرسکی {{ ادامه مطالب در شماره3 آفتابگردان }}